Sfera mieszkań komunalnych w większości gmin w Polsce stanowi ogromny problem. Stały niedobór mieszkań, wydłużająca się kolejka chętnych na mieszkania, spory odsetek komunalnych najemców zalegających z czynszami, „niewykonalne” wyroki eksmisyjne, obowiazek dostarczania lokali zastępczych, socjalnych przez gminy. To tylko część z ogromnej ilości problemów stale przewijających się w „mieszkaniówce”.
Problemy sa palące i społecznie dolegliwe, tym bardziej więc warto rozglądać się po Polsce i szukać nowoczesnych i nowatorskich rozwiązań poprawiających stan rzeczy.
Na marginesie dodam, że kiedy w połowie lat 90-tych miałem możliwośc z bliska obserwować funkcjonowanie samorządu gminnego w Anglii, szczególnie mocno zainteresowała mnie sfera mieszkaniowa i angielskie rozwiązania. Byłem w szoku, gdy zobaczyłem, że Anglicy otrzymują komunalne domy jednorodzinne albo przynajmniej domy w zabudowie szeregowej. Mieszkania(szczyt marzeń wielu Polaków) tam były dowodem niższego statusu i służyły najbiedniejszym mieszkańcom miasta. Oczywiście różnica zasobnosci Polski i Anglii jest ogromna, jednak opisany przykład pokazuje gdzie znajduje się cel, ideał, do którego należy dążyć.
OUTSOURCING FUNKCJI KOMUNALNYCH
W gminia Murowana Goślina wprowadzono program, w którym funkcje zarządzania gminnymi zasobami mieszkaniowymi przekazano prywatnemu operatorowi. Prywatny zarządca otrzymał możliwość pobierania czynszów przez niemal 29 lat, w zamian zobowiązał się do wykonania konkretnych czynności. Wybudował dom z 35 mieszkaniami i przekazał gminie, ma obowiązek prowadzić prace remontowe i inwestycyjne na zarządzanej substancji mieszkaniowej, realizuje program inwestycyjny ustalony z gminą. W efekcie, program funkcjonujacy od 2006 roku przyniósł gminie dodatkowe mieszkania, znaczną poprawę stanu technicznego komunalnych lokali mieszkaniowych i oszczędności w budżecie gminy.
BIURO ZAMIANY MIESZKAŃ
Program Zbuduj-Zamień-Zaoszczędź to pomysł z Poznania realizowany od 2009 roku. Miasto powołało komunalne Biuro Zamiany Mieszkań, które pomaga najemcom komunalnym. Dłużnikom pomaga zamienić mieszkania i pozbyć się długów, daje też miastu możliwość odzyskiwania lokali socjanych. Efekty: Zbuduj w latach 2010-2013 to 277 nowych mieszkań, Zamień w latach 2009-2012 to 127 mieszkań przejętych w wyniku zamiany oraz 59 pozyskanych w wyniku zamiany lokali socjalnych.
Podane powyżej przykłady dobitnie świadczą, że można dzięki aktywności poprawiać sytuację mieszkaniową w gminie. Potrzeba tylko działania i dobrych pomysłów albo podglądania i wdrażania rozwiązań z innych gmin, gdzie nastapiła poprawa.