Gdybym był członkiem komisji konkursowej…

Opublikowano dokumenty przedłożone przez kandydatki w konkursie na dyrektora Białej zawierające ich koncepcje funkcjonowania szkoły http://www.powiat.policki.bip.net.pl/?a=4526

„Na tę okoliczność” ogarnęła mnie przemożna chęć wcielenia się w rolę członka komisji konkursowej i poddania obu dokumentów ocenie.

Aby zabawa miała bardziej formalny i wiarygodny charakter przestudiowałem przepisy regulujące działanie komisji konkursowej. Aby poważnie i odpowiedzialnie zmotywować się do możliwie obiektywnej oceny, postanowiłem też sam przed sobą złożyć ślubowanie. Aby ślubowanie miało wystarczająco podniosły charakter ale też i odpowiedni kontekst, połączyłem dwie roty ślubowania – radnego powiatu i ucznia Białej: „Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu Polskiego, strzec suwerenności i interesów Państwa Polskiego, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny, wspólnoty samorządowej powiatu i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej. Ja, były uczeń Zespołu Szkół imienia Ignacego Łukasiewicza w Policach uroczyście ślubuję: należycie wypełniać wszystkie obowiązki ucznia; pracować sumiennie i uczciwie;  nie splamić honoru uczniowskiego i dobrego imienia naszej szkoły. Ślubuję!”

Postanowiłem dokonać oceny przedstawionych koncepcji w 5 kategoriach:

1. Ocena obecnej sytuacji szkoły i cele
2. Funkcja pedagogiczna szkoły
3. Oferta edukacyjna
4. Szkoła i jej uczestnicy(nauczyciele, uczniowie, rodzice, otoczenie lokalne)
5. Wizja zarządzania szkołą i finanse

Przyjąłem sobie zasadę, że każdą z tych kategorii będę punktował w skali od 1 do 5. Na koniec suma punktów zdecyduje, którą z kandydatek poprę w głosowaniu komisji. Ocenie poddaję, opublikowane na stronie internetowej powiatu polickiego, dokumenty: „Koncepcja funkcjonowania i rozwoju Zespołu Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Policach przy ul. Siedleckiej 6” autorstwa Pani Agaty Markowicz-Narękiewicz (AMN) i „Uzasadnienie zgłoszenia do konkursu oraz koncepcja funkcjonowania i rozwoju Zespołu Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Policach” autorstwa Pani Beaty Golisowicz (BG).

Ad. 1          Ocena obecnego kształtu szkoły jest ważna, bo z niej powinny wynikać plany na przyszłość(cele) i konkretne działania.

W swoim dokumencie Pani AMN podkreśla wysoki poziom bazy, nowoczesne wyposażenie, bogatą ofertę zajęć edukacyjnych i wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną. Biorąc pod uwagę te czynniki ocenia, że daje to duże szanse na doskonalenie i polepszanie wyników szkoły w sferach dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Podkreśla wagę i znaczenie wprowadzonej reformą przez Ministerstwo Edukacji Narodowej nowej podstawy programowej „Edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesna” wyrażając jednocześnie wiarę w to, że jej realizacja wyzwoli kreatywność i twórcze postawy nauczycieli, uczniów i rodziców, a przez to łatwiej będzie zrealizować główne cele: zwiększenie efektów nauczania, stworzenie oferty edukacyjnej zgodnej z potrzebami otoczenia i zadowolenie wszystkich podmiotów szkoły.

Pani BG opisuje osiągnięcia i ofertę szkoły wypracowane przez ostatnie 10 lat gdy kierowała placówką. Obok standardowych, czyli opartych o podstawę programową działań dydaktycznych, wymienia szereg przedsięwzięć dodatkowych, często innowacyjnych, działań szkoły nastawionych na rozwój uczniów(zajęcia dodatkowe, pozalekcyjne, społeczne, wolontariat). Podkreśla fakt, że ogromna część tych projektów sfinansowana została z funduszy zewnętrznych, we współpracy z wieloma partnerami krajowymi i zagranicznymi, a efekty tych działań potwierdzają nagrody, wyróżnienia i certyfikaty przyznane szkole i uczniom. Dodatkowo uwypukla, że imponująca baza szkoły jest efektem pozyskiwania wsparcia finansowego poza budżetem szkoły i jest efektem pracy pracowników szkoły.

Komentarz

W tej kategorii obie kandydatki zgadzają się z tym, że szkoła jest świetnie rozbudowana i wyposażona, ma dobra kadrę i to wszystko daje uczniom lepsze warunki do nauki. Jest oczywiste, że w tej kategorii Pani AMN opisuje osiągnięcia i dorobek Pani BG. Zwracają uwagę różnice – wiara Pani AMN w moc ministerialnych regulacji z jednej strony i nastawienie na innowacyjność i poszukiwanie nowych partnerów i środków finansowych określonych przez Panią BG z drugiej.

Ocena:        AMN – 2             BG – 5

Ad. 2          Niewątpliwie, jest to w szkole rzecz najważniejsza. W koncepcji Pani AMN rzucają się w oczy kluczowe słowa opisujące te kategorię: nadzór, kontrola, ewaluacja(ocena), stosowanie prawa, procedury ale też doradztwo, doskonalenie i rozwój zawodowy nauczycieli.

W koncepcji Pani BG dominują słowa: innowacje, rozszerzenia, współpraca, projekty, baza, „głęboka i twórcza analiza”, doskonalenie, nauczanie przez Internet.

Komentarz

Nie budzi żadnych wątpliwości prawdziwość twierdzenia Pani AMN „uczeń jako aktywny uczestnik procesu uczenia się, nauczyciel jako doradca w sprawach uczenia się”. Istotne jest, jak ten stan osiągnąć, jak motywować nauczyciela i ucznia do dążenia do takiego stanu. W mojej ocenie słowa innowacje, projekty i głęboka i twórcza analiza, bardziej temu sprzyjają niż słowa procedura i nadzór.

Ocena:        AMN – 3             BG – 4

Ad. 3          W koncepcji Pani AMN oprócz stwierdzeń ogólnych typu „dostosowanie ofert do warunków makroekonomicznych, otoczenia szkoły i jej zdolności finansowych” pada bardzo mało konkretów i propozycji(chyba, że za konkret uznamy postulat nawiązania współpracy klasy dziennikarskiej z Magazynem Polickim?). Jest postulat wprowadzenia nowych przedmiotów zawodowych. Jest twierdzenie, że autonomia szkoły pozwala na nowatorstwo, nowoczesne programy i podręczniki oraz techniki nauczania, innowacje. Brakuje tylko jasnej i jednoznacznej deklaracji, że jako dyrektor Pani AMN będzie TO robić. Postuluje za to spełnianie oczekiwań rynku(przyszłych uczniów i rodziców) poprzez: wypracowanie standardów w szkole w oparciu o mechanizmy nadzoru pedagogicznego, systematycznej i świadomej samokontroli, kontrolowania procesu budowania pozycji ucznia jako uczestnika procesu uczenia się.

Koncepcja Pani BG mówi: jak najszersza oferta, w oparciu o współpracę ZCH Police, lokalnymi przedsiębiorcami, tworzenie szkół regionalnych i międzynarodowych, wielozawodowych i dla dorosłych. Wszystko to, aby w pełni wykorzystać bazę, potencjał i kontakty szkoły w celu przeprowadzania udanych procesów rekrutacji.

Komentarz:

Konkrety umocowane w otoczeniu szkoły kontra standardowe(częściowo teoretyczne) postulaty. W tej kategorii widać wyraźnie, że jedna z kandydatek jest osobą z zewnątrz i nie zna szkoły. Ponadto dostrzegam tu wyraźny kontrast pomiędzy postawą odwagi, kreatywności i troski o szkołę, a asekuranctwem, brakiem znajomości tematu, kategoryzacją działań.

Ocena:        AMN – 1             BG – 5

Ad. 4          Zwróciło moją uwagę zdanie z prezentacji Pani AMN „(…) wspólnota interesów pracownika i pracodawcy. Stosowanie odpowiedniego stylu kierowania, w którym pracownik staję się bardziej partnerem niż podwładnym i w którym rozkazodawstwo zastępuje się przywództwem(…) Będę stawiała na ich rozwój i samodzielność”. Koncepcja światła i bardzo dobra. Pani AMN deklaruje budowanie relacji partnerskich z nauczycielami, uczniami, rodzicami. Zwraca uwagę słaba znajomość otoczenia szkoły oraz coś, co określiłbym jako postawę uległości wobec organu prowadzącego. Dziwi też deklaracja: „Stabilizatorem pracy szkoły będzie zaufanie środowiska oraz Rady Powiatu i Rady Gminy, dlatego funkcjonowanie Zespołu musi ulegać nieustającemu doskonaleniu i realizować główne kierunki lokalnej polityki oświatowej.”

Podejście Pani BG do nauczycieli i uczniów i ich rodziców jest widoczne w każdym punkcie jej koncepcji. Wszystkie jej pomysły i propozycje są opatrzone(w domyśle) zastrzeżeniem „robimy to razem i dla Was”. Ambicją Pani BG jest wzmocnienie regionalnego charakteru Białej. Deklaracja pozyskiwania nowych partnerów, zaawansowane projekty współpracy z ZCH Police i Ministerstwem Gospodarki w tworzeniu międzynarodowej szkoły zawodowej we współpracy z Niemcami dowodzą świadomości roli i potencjału szkoły w regionie.

Ocena:        AMN – 3             BG – 5

Ad. 5          Różnica pomiędzy obiema kandydatkami w sferze finansów zawiera się w ich dwóch wypowiedziach.

AMN: „Trudna sytuacja finansowa szkół i placówek oświatowych będących jednostkami organizacyjnymi Powiatu Polickiego wymaga podjęcia działań mających na celu zbliżenie kosztów funkcjonowania placówek do kwoty części oświatowej subwencji ogólnej.”

BG – „Podstawowym problemem ZS jest zbyt niska subwencja oświatowa przyznawana organowi prowadzącemu na utrzymanie szkoły. Konieczne jest zatem podjęcie działań, które pozwolą na zmniejszenie różnicy pomiędzy dochodami i kosztami utrzymania placówki tak, by utrzymać ja na wystarczająco wysokim poziomie edukacyjnym.”

Komentarz

Z obu deklaracji jasno można wyczytać kierunki działań kandydatek.

AMN, jak się wydaje, planuje iść ścieżką cięć i obniżania kosztów, co może mieć negatywny wpływ na działanie szkoły, bo… „taka jest subwencja”.

BG natomiast mówi: „subwencja jest ZA MAŁA” walczmy o jej zwiększenie(rozbudowa SMS i klas integracyjnych podwójnie subwencjonowanych), pozyskujmy więcej uczniów, wykorzystajmy potencjał szkoły do zarabiania pieniędzy(autobus, poligrafia, kuchnia, internat), a przede wszystkim – zdobywajmy pieniądze z zewnątrz.

Ocena:        AMN – 1,            BG – 5

PODSUMOWANIE

W mojej ocenie i subiektywnym rankingu, kandydatura Pani Beaty Golisowicz jest dużo lepsza, niż kandydatura Pani Agaty Markowicz-Narękiewicz. Tę opinię formułuję na podstawie analizy obu koncepcji przedstawionych przez Panie. Fakt, że jedynie w dwóch(na pięć!) kategoriach Pani AMN „zbliżyła się” w moich ocenach dla Pani BG tę opinie potwierdza.

Koncepcję Pani AMN oceniam jako zbyt asekuracyjną, nieco „urzędniczą”, napisaną pod gust organów: Starostwa i Kuratorium. Widoczny jest brak znajomości szkoły i jej otoczenia. I choć można by to było uznać za atut(świeże spojrzenie, niezależność), to w treści brak jest oznak tej świeżości i niezależności. Dominuje nastawienie na bieżące zarządzanie szkołą, w atmosferze uległości wobec nadzorców, w plątaninie procedur kontrolnych i nadzorczych.

Koncepcja Pani BG przepełniona jest odwagą, polotem i nastawieniem na rozwój. Opiera się na przekonaniu, że bogatą bazę szkoły należy jak najszerzej wykorzystywać do dobrego uczenia, rozwijania zdolności i budowania szkoły jako centrum edukacji, kultury, rozwoju społecznego i obywatelskiego. Przy tym jest zaproszeniem do współpracy, dla uczniów, nauczycieli i rodziców i towarzyszy jej myśl: „ zróbmy to razem”. Organ prowadzący powinien tu przybrać funkcję wspomagającą.

OCENA ŁĄCZNA:       AMN – 10            BG – 24

Gdybym był członkiem komisji konkursowej, oceniając koncepcje rozwoju szkoły obu kandydatek, oddałbym głos na

Panią Beatę Golisowicz.